ที่ตั้งหมู่บ้านครั้งแรกตั้งอยู่ระหว่างกลางของแม่น้ำเลย ต่อมาได้ถูกภัยธรรมชาติโดยแรงของกระแสน้ำไหลพัดเซาะจนเปลี่ยนทางเดินใหม่โดยไหลอ้อมหมู่บ้าน ชาวบ้านจึงเรียกว่า “ บ้านอ้อม ”
ประวัติบ้านอ้อม
หมู่ที่ 1 ตำบลวังสะพุง อำเภอวังสะพุง จังหวัดเลย
ประวัติความเป็นมา
ที่ตั้งหมู่บ้านครั้งแรกตั้งอยู่ระหว่างกลางของแม่น้ำเลย ต่อมาได้ถูกภัยธรรมชาติโดยแรงของกระแสน้ำไหลพัดเซาะจนเปลี่ยนทางเดินใหม่โดยไหลอ้อมหมู่บ้าน ชาวบ้านจึงเรียกว่า “ บ้านอ้อม ” หมายความว่าน้ำได้ไหลอ้อมหมู่บ้านนั้นเอง เมื่อน้ำเป็นอุปสรรคในการที่จะอยู่อาศัย ชาวบ้านจึงได้อพยพไปตั้งตรงกันข้ามกับหมู่บ้านเดิม ซึ่งเป็นที่ตั้งของหมู่บ้านในปัจจุบัน เรียกว่า บ้านน้ำอ้อม หมู่ที่ 1 ตำบลวังสะพุง อำเภอวังสะพุง จากคำบออกเล่าของผู้เฒ่าผู้แก่เล่าสืบต่อกันมาว่า บ้านน้ำอ้อมนั้นเดิมทีเป็นที่ดินว่างเปล่า ต่อมามีราษฎรได้ชักชวนกันมาหาที่ทำกินใหม่ และได้อพยพครอบครัวมาหาแหล่งทำกินใหม่พร้อมกัน 4 ครอบครัว อันได้แก่ ครอบครัวพ่อโซ้นเซียงโทน ครอบครัวพ่อโซ้นเถนจันทร์ ครอบครัวพ่อโซ้นตุ้ย และครอบครัวปู่บาง เป็นราษฎรมาจากบ้านหนองหอย ( ซึ่งแต่ก่อนชาวบ้านเรียกว่าตำบลหนองหอย ปัจจุบันก็คือ บ้านนาแก ตำบลผาบิ้ง) มาตั้งรกรากสร้างบ้านแปลงเมือง อยู่ที่บริเวณบุ่งแม่กัดริมน้ำเลย อีกฝั่งหนึ่งซึ่งเป็นฝั่งตรงกันข้าม ต่อมาได้เกิดภัยธรรมชาติทำให้กระแสน้ำไหลเชี่ยวกรากกัดเซาะแผ่นดิน โดยความแรงของกระแสน้ำจึงเกิดการไหลที่เปลี่ยนทิศทางจากเดิมกลับไหลอ้อมบ้านเรือนราษฎร ชาวบ้านจึงพร้อมใจกันเรียกชื่อหมู่บ้านใหม่ของตนว่า“ บ้านน้ำอ้อม ”
บ้านน้ำอ้อม หมายความว่า หมู่บ้านที่ตั้งอยู่บริเวณริมน้ำ เมื่อเกิดภัยธรรมชาติทำให้กระแสน้ำไหลเปลี่ยนทิศทางจากที่เคยเป็นมา แต่กลับไหลอ้อมหมู่บ้าน ชาวบ้านจึงเรียกว่า บ้านน้ำอ้อมเมื่อน้ำเป็นอุปสรรคในการอยู่อาศัย ชาวบ้านจึงได้อพยพไปอาศัยฝั่งตรงข้ามกับหมู่บ้านเดิมและตั้งรกรากใหม่ที่นี่ ซึ่งเป็นที่ตั้งของหมู่บ้านในปัจจุบัน มีชื่อเรียกอย่างเป็นทางการว่า บ้านน้ำอ้อม หมู่ที่ 1 ตำบลวังสะพุง อำเภอวังสะพุง จังหวัดเลย
อาณาเขตที่ตั้งหมู่บ้าน
ทิศเหนือ จดกับ บ้านนาอีเลิศ ต.วังสะพุง
ทิศใต้ จดกับ แม่น้ำเลย
ทิศตะวันออก จดกับ บ้านเล้
ทิศตะวันตก จดกับ บ้านบุ้งค้อ ต.ทรายขาว
จำนวนประชากร
จำนวนหลังคาเรือน 145 คน ประชากรชาย 339 คน ประชากรหญิง 240 คนภาษา ที่ใช้ในกาสื่อสารภายในหมู่บ้านเป็นภาษา “ ไทเลย ” เพราะคนในชุมชนส่วนมากเป็นคนพื้นที่ ไม่ใช่คนอพยพมาจาถิ่นอื่น
ศาสนา คนในชุมชนนับถือพุทธศาสนา มีการทำบุญต่างๆ ตามประเพณีของชาวพุทธ เช่น ทำบุญวันมาฆบูชา ฟังเทศมหาชาติในเดือนสี่ ทำบุญวันสงกรานต์ วันวิสาขบูชา วันเข้า – ออกพรรษา และวันปีใหม่การศึกษา ในชุมชนมีโรงเรียนประถม 1 แห่ง และมีที่อ่านหนังสือ ประจำหมู่บ้าน 1 แห่ง
ภูมิปัญญาท้องถิ่น
ปราชญ์ชาวบ้าน มีดังนี้
- นายปลา เกษทองมา - นางปัก เกษทองมา
- นายเฝิน บุญปัน - นายผา รุนทะโชติ
ด้านผู้รู้ประจำหมู่บ้าน
- นายประสาท คามะดา
- นายสิมมา อุปรีที
- นายเที่ยง อุทรตรี
ผลิตภัณฑ์ที่สำคัญของชุมชน
- ผ้าห่มนวม
- จักสาน
- หน่อไม้ปี๊ป
ข้อมูลจาก ประวัติศาสตร์หมู่บ้านและชุมชนในจังหวัดเลย อำเภอวังสะพุง โดย กศน.อำเภอวังสะพุง จังหวัดเลย โครงการหนังสือสามัญประจำบ้าน สำนักงาน กศน. จังหวัดเลย