บ้านนากลาง

ประวัติศาตร์บ้านกลาง

หมูู่ที่ 3,8 ตำบลปากตม อำเภอเชียงคาน จังหวัดเลย

ประวัติและความเป็นมาของหมู่บ้าน

บ้านกลาง สาเหตุที่ตั้งชื่อว่าบ้านกลางเพราะอยู่ระหว่างหุบเขาและอยู่ระหว่างกลางบ้าน ของบ้านหาดส้มพ้อ (บ้านเก่า) และบ้านกกตาล (บ้านเก่า) ชาวบ้านจึงได้ปรึกษากันว่าตั้งชื่อบ้านว่าบ้านอะไร จึงตัดสินใจใช้ชื่อว่า บ้านนากลาง จนถึงปัจจุบัน

ในอดีตประมาณ 200 กว่าปีที่แล้วได้มีไทพวนกลุ่มหนึ่งนำโดย พ่อเฒ่ากล้วย แม่เฒ่ากล้วย พ่อเฒ่านาอาน แม่เฒ่านาฮาน ได้พากันอพยพ (หนีพ่ายศึกจีนฮ่อ)มาจากกลุ่มน้ำสังน้ำดอน ประเทศลาวทีมีท้าวคล้าย พร้อมด้วยชาวบ้านอีกจำนวนหนึ่ง ชาวไทพวนนี้มีภาษาพูดที่เป็นเอกลักษณ์ไม่เหมือนใคร ได้อพยพมาจากบ้านนาไฮอยู่ทางทิศใต้ของเมืองหลวงพระบาง สาธารณะรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว สมัยนั้นไม่มีเรือต้องตัดไม้มาต่อแพล่องลงมาตามแม่น้ำโขง โดยได้ขึ้นน่าอยู่ที่บ้านบุฮม แต่ดูทำเลแล้วไม่เหมาะสมกับการทำมาหากินเพราะเป็นภูเขา จึงได้อพยพชาวบ้านเข้ามาอยู่ที่บ้านนาซ่าวอยู่ได้พักหนึ่งก็อพยพ เพราะอยู่ห่างไกลแห่งน้ำเลยไปตั้งบ้านอยู่ บริเวณทิศเหนือ และตั้งชื่อว่าบ้านหาดส้มพ้ออยู่มาระยะหนึ่งเกิดดรคระบาดมีคนล้มตายเป็นจำนวนมาก จึงปรึกษากันว่าจะย้ายหมู่บ้านมาอยู่บริเวณบ้านกลางในปัจจุบันแต่ยังไม่ได้ตั้งชื่อหมู่บ้านและในขณะนั้นมีหมู่บ้านที่ตั้งอยู่แล้วอยู่ทางทิศใต้ ชื่อบ้านกกตาลในขณะนั้นเกิดศึกจีนฮ่อขึ้นทางทิศเหนือของหมู่บ้าน ประมาณ 3 กิโลเมตร ชาวบ้านหาดส้มพ้อและบ้านกกตาล ขณะนั้นได้อพยพมาใกล้เคียง กัน ต่อมาชาวบ้านทั้งสอง หมู่บ้านก็ได้รวมตัวเป็นหมู่เป็นหมู่บ้านเดียวกันแต่ยังไม่ได้ตั้งชื่อหมู่บ้าน และได้ปรึกษา กันว่าบ้านกลางเพราะอยู่ระหว่างกลางบ้านส้มพ้อและบ้านกกตาล

ปัจจุบัน จำนวนประชากรเพิ่มขึ้นจนเมื่อพ.ศ. 2540 ได้แยกหมู่บ้านใหม่ขึ้นมาอีกหนึ่งหมู่บ้าน คือ หมู่ที่ 8 ผู้ใหญ่บ้านคนปัจจุบันหมู่ที่ 3 ชื่อนางลำไพ แก้วสา ผู้ใหญ่บ้านคนปัจจุบันหมู่ที่ 8 ชื่อนายสมวาท อุ่นทุม

เอกลักษณ์เด่น

สิ่งที่สำคัญอีกอย่างหนึ่งของบ้านกลาง คือ สำเนียงพูด ชาวบ้านนากลางจะมีสำเนียงพูด ที่แตกต่างจากหมู่บ้านอื่นใดในเขตท้องที่อำเภอเชียงคานหรืออาจพูดได้ว่าคนในท้องที่จังหวัดเลยก็ว่าได้ ซึ่งเป็นเอลักษณ์เฉพาะของตนเองถ้าใครเข้าไปบ้านกลางและไปล้อเลียนเสียงพูดของพวกเขาจะโกระมาก (ถึงกับไม่ได้ดื่มน้ำเลยสักแก้วเดียว)

สถานที่สำคัญในชุมชน

วัดโพธิ์ศรีหายโศก ตั้งอยู่ที่บ้านกลาง ระหว่างหมู่ที่ 3, 8 ตำบลปากตม อ.เชียงคาน จ.เลย เป็นสถานที่ที่ชาวบ้านใช้ในการจัดกิจกรรมทำบุญประเพณีต่างๆ

โรงเรียนบ้านนากลาง โรงเรียนบ้านกลางเดิมทีต้องอาศัยศาลาการเปรียญวัดโพธิ์ศรีหายโศกเป็นสถานศึกษา โดยมีนายฤทธิ์ นันทะผา เป็นครูใหญ่คนแรกซึ่งมารำรงตำแหน่งเมื่อ 1 กันยายน พ.ศ. 2476 เมื่อวันที่ 25 พฤศจิกายน ฑ.ศ. 2477 นายสมฤษดิ์ กาญจนสิน ศึกษาธิการอำเภอเชียงคาน ได้มาตรวจเยี่ยมโรงเรียนประสานงาน กับผู้ใหญ่บ้านและชาวบ้านหาสถานที่สร้างโรงเรียนแห่งใหม่โดยได้เลือกเอาสถานที่ในปัจจุบันนี้สร้างอาคารเรียนชั่วคราวขึ้น 1 หลัง รูปทรงมะลิลาหลังคามุงแฝกจำนวน 4 ห้องเรียน

ข้อมูลจากประวัติศาสตร์หมู่บ้านและชุมชนในจังหวัดเลย อำเภอเชียงคาน โดย กศน.อำเภอเชียงคาน จังหวัดเลย โครงการหนังสือสามัญประจำบ้าน สำนักงาน กศน. จังหวัดเลย พ.ศ.2553