ห้วย หมายถึง ลำน้ำที่ไหลจากภูเขา ผักกูด เป็นพืชจำพวกเฟิร์น ใบหงิกงอ ยอดอ่อนใช้รับประทานได้ หรือปลูกเป็นไม้ประดับก็ได้ ห้วยผักกูด จึงหมายถึงห้วยที่มีผักกูดขึ้นอยู่เป็นจำนวนมาก
ประวัติบ้านห้วยผักกูด
หมู่ 8 ตำบลเชียงกลม อำเภอปากชม จังหวัดเลย
ความหมายของชื่อหมู่บ้าน
ห้วย หมายถึง ลำน้ำที่ไหลจากภูเขา ผักกูด เป็นพืชจำพวกเฟิร์น ใบหงิกงอ ยอดอ่อนใช้รับประทานได้ หรือปลูกเป็นไม้ประดับก็ได้ ห้วยผักกูด จึงหมายถึงห้วยที่มีผักกูดขึ้นอยู่เป็นจำนวนมาก
ประวัติความเป็นมาของหมู่บ้าน
บ้านห้วยผักกูด หมู่ที่ 8 ตำบลเชียงกลม อำเภอปากชม จังหวัดเลย เดิมเป็นป่าดิบเขา มีสัตว์ป่ามากมายเช่นหมูป่า กวาง เก้ง เสือ พื้นที่เป็นลักษณะเป็นภูเขา ประกอบด้วยภูแหลม ภูโป่ง ภูหญ้านาง มีลำห้วยสองสายไหลผ่าน
คือ ห้วยผักกูดน้อย และห้วยผักกูดใหญ่ มีแร่แฟร์ไรท์ใต้ดินและภูมิอากาศเป็นลักษณะเขตร้อนแห้ง มี 3 ฤดูเหมาะแก่การเพาะปลูกทั้งพืชไรและยืนต้น เดิมยังไม่มีชื่อบ้านชาวบ้านที่อาศัย ในพื้นที่นี้จำอยู่ในเขตบ้านปางคอมและเป็นพื้นที่สีแดงของผู้ก่อการร้ายคอมมิวนิสต์ กลางปี 2512ลัทธิคอมมิวนิสต์ทั้งสองค่าย คือ ค่ายโซเวียตและค่ายจีนแดงได้เข้ามาปลุกระดมชาวบ้าน ให้เข้าร่วมอุดมการณ์ต่อต้านรัฐบาลและลอบยิงทหาร ตำรวจตระเวนชายแดน กำลังอส. เป็นการรบอย่างรุนแรงและทำให้ทางรัฐบาลได้ส่งกำลัง พตท.1617 เข้ามารบขับไล่ปลุกระดมมวลชนชาวบ้านอพยพราษฎรออกมาอาศัยพื้นที่ใหม่ และตั้งเป็นหมู่บ้านห้วยผักกูดตามชื่อลำห้วย โดยชื่อว่าห้วยผักกูด ในปี 2517 เป็นต้นมาชาวบ้านส่วนมากอพยพมาจากบ้านนาน้ำมัน บ้านปากชม บ้านนาด้วง บ้านท่ามะนาว
ลักษณะที่ตั้งของหมู่บ้าน
บ้านห้วยผักกูด หมู่ที่ 8 ตำบลเชียงกลม ตั้งอยู่ทางทิศใต้ของอำเภอปากชม ห่างจากอำเภอปากชม ประมาณ20 กิโลเมตร ห่างจากจังหวัดเลย ประมาณ 78 กิโลเมตร พื้นที่ของหมู่บ้านทั้งหมดประมาณ 3,300 ไร่
ลักษณะภูมิประเทศ / ลักษณะพื้นที่ของหมู่บ้าน
เป็นพื้นที่ภูเขาบางส่วนและเป็นที่ราบเชิงเขา ของภูแหลม ภูโป่ง ภูหญ้านาง มีลำห้วยผักกูดน้อย และลำห้วยผักกูดใหญ่เป็นแหล่งน้ำสำคัญไหลผ่านหมู่บ้าน พื้นที่ราบเชิงเขาส่วนใหญ่ใช้เป็นที่เพาะปลูกและที่อยู่อาศัย มีอากาศเย็นสบายในฤดูหนาว ครบ 3 ฤดู
อาณาเขตติดต่อของหมู่บ้าน
ทิศเหนือ ติดกับบ้านห้วยเป้า หมู่ที่ 5ตำบลเชียงกลม อำเภอปากชม
ทิศใต้ ติดกับบ้านปางคอม หมู่ที่ 6ตำบลเชียงกลม อำเภอปากชม
ทิศตะวันออก ติดกับบ้านเหมืองทอง หมู่ที่ 9ตำบลเชียงกลม อำเภอปากชม
ทิศตะวันตก ติดกับบ้านแก่งปลาปก หมู่ที่ 4ตำบลชมเจริญ อำเภอปากชม
ผู้นำชุมชน
1. นายพวน ศรีเมืองแก้ว (อดีตผู้ใหญ่บ้าน)
2. นายพินิจ ปานไทสงค์ ผู้ใหญ่บ้านคนปัจจุบัน
สถานที่สำคัญของหมู่บ้าน
วัดสันติราชบูรณะ
ประเพณี / วัฒนธรรม
วัฒนธรรมตามประเพณีทั่วไป เช่น บุญกฐิน บุญมหาชาติ บุญบั้งไฟ บุญออกพรรษา และการปฏิบัติตามพระพุทธศาสนา
ข้อมูลจาก ประวัติศาสตร์หมู่บ้านและชุมชนในจังหวัดเลย อำเภอปากชม โดย กศน.อำเภอปากชม จังหวัดเลย โครงการหนังสือสามัญประจำบ้าน สำนักงาน กศน. จังหวัดเลย พ.ศ.2553