นายสงค์ พิมพ์เสนา ได้พาลูกหลานอพยพมาตั้งถิ่นฐานอยู่ที่บ้านถ้ำพระและได้นำระพุทธรูปมาประดิษฐ์สถานไว้ในถ้ำ (มีลักษณะหินยื่นออกมาคล้ายถ้ำ) จำนวน20องค์ เลยเรียกชื่อหมู่บ้านว่า “หมู่บ้านถ้ำพระ”
ประวัติบ้านถ้ำพระ
หมู่ที่ 7ตำบลอิปุ่ม อำเภอด่านซ้าย จังหวัดเลย
ความหมายของชื่อหมู่บ้าน
ถ้ำ คือ ลักษณะที่หินเว้าแหว่ง
พระ คือ พระที่ทำด้วยไม้น้ำมาแกะสลักให้มีรูปร่างเป็นพระองค์ขนาดเล็กบ้าง ใหญ่บ้าง
ประวัติความเป็นมาของการตั้งชื่อหมู่บ้าน
ประมาณ 80 ปีที่ผ่านมามีบ้านกกมอนแก้วอยู่ ทางทิศเหนือของหมู่บ้านถ้ำพระ ในปัจจุบันหมู่บ้านกกมอนแก้วเป็นหมู่บ้านที่มีขนาดใหญ่พอสมควร เป็นกลุ่มหมู่บ้านที่ทำการเกษตรและเลี้ยงสัตว์เพื่อยังชีพในสมัยนั้น ต่อมาได้เกิดเหตุการณ์ไฟไหม้ทั้งหมู่บ้านรวมทั้งวัดก็ถูกไฟไหม้เช่นกันเหลือแต่เพียงพระพุทธรูปเพียง 20องค์ ซึ่งชาวบ้านกกมอนแก้วในครั้งนั้นได้พากันอพยพแยกย้ายไปตั้งถิ่นฐานใหม่ในหลายๆที่ โดยบางส่วนใหญ่ย้ายไปที่อำเภอนครไทย จังหวัดพิษณุโลกและอำเภอชนแดง จังหวัดเพชรบูรณ์ และอีกประมาณ30 หลังคาเรือนได้ย้ายไปอยู่ทีอำเภอหล่มเก่า จังหวัดเพชรบูรณ์ และอีกประมาณ5 ครอบครัว นำโดยนายปู่อ่วม บางส่วนย้ายไปอยู่ที่บ้านแก่วตาว บ้านวังบอน บ้านวังสะแข ส่วนบ้านถ้ำพระนำโดยสามพี่น้อง คือ นายสงค์ พิมพ์เสนา ได้พาลูกหลานอพยพมาตั้งถิ่นฐานอยู่ที่บ้านถ้ำพระและได้นำระพุทธรูปมาประดิษฐ์สถานไว้ในถ้ำ (มีลักษณะหินยื่นออกมาคล้ายถ้ำ) จำนวน20องค์ เลยเรียกชื่อหมู่บ้านว่า “หมู่บ้านถ้ำพระ” การบ้ายเข้ามาซึ่งนำโดยสามพี่น้องในครั้งนั้นได้มีการสร้างบ้านเรือนขึ้นและการทำเกษตรโดยการทำไร่ข้าว ปลูกพริก ปลูกยาสูบ และปลูกฝ้าย เพื่อใช้ทำเป็นเครื่องนุ่งห่ม สมัยนั้นพื้นที่ของหมู่บ้านยังมีป่าอุดมสมบูรณ์มีต้นไม้ปกคลุมหนาทึบ ภายในป่ามีสัตว์นานาชนิด ทั้งสัตว์บกและสัตว์น้ำและอาศัยการล่าสัตว์เพื่อเป็นอาหารในการยังชีพ
ข้อมูลจาก ประวัติศาสตร์หมู่บ้านและชุมชนในจังหวัดเลย อำเภอด่านซ้าย โดย กศน.อำเภอด่านซ้าย จังหวัดเลย โครงการหนังสือสามัญประจำบ้าน สำนักงาน กศน. จังหวัดเลย