"บ้านห้วยอาลัย" ตั้งตามชื่อของลำห้วยอาลัย ซึ่งมีต้นน้ำจากภูกลอย ลำห้วยอาลัยมีความยาวประมาณ 11 กิโลเมตร กว้างประมาณ 4 เมตร และไหลตกที่ห้วยชม
ประวัติบ้านห้วยอาลัย
หมู่ 3 ตำบลชมเจริญ อำเภอปากชม จังหวัดเลย
ความหมายของชื่อหมู่บ้าน
ตั้งตามชื่อของลำห้วยอาลัย ซึ่งมีต้นน้ำจากภูกลอย ลำห้วยอาลัยมีความยาวประมาณ 11 กิโลเมตร กว้างประมาณ 4 เมตร และไหลตกที่ห้วยชม
ประวัติหมู่บ้าน
บ้านห้วยอาลัย หมู่ที่ 3 ตำบลชมเจริญ อำเภอปากชม เป็นหมู่บ้านที่เก่าแก่มานานหลายสิบปี เมื่อ พ.ศ. 2497 ได้มีชาวบ้านอพยพถิ่นฐานมาจากบ้านปากยาง ต.หนองผือ อ.ท่าลี่ จ.เลย สาเหตุจากบ้านปากยางมีความแห้งแล้ง จึงรวมชาวบ้านมาตั้งถิ่นฐาน โดยมีชาวบ้านอพยพมาครั้งแรก 6 ครัวเรือน โดยมี 1. นายพรหมมา โดนศรีภักดี2. นายดี อดทน 3. นายตา กุลจะนี 4. นายพา โสภาพัก 5. นายแก้ว อดทน 6. นายพรหมมี จันพิลา โดยเมื่อก่อนขึ้นรวมกับบ้านเชียงกลม ตำบลปากชม อ.เชียงคาน จ.เลย เมื่อปี พ.ศ.2498 โดยมีนาย พนหมา โนนศรีภักดี เป็นผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้าน เป็นผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านเชียงกลม จนถึง ปี 2504 ทางราชการเข้ามาจัดตั้ง แบ่งการปกครองจึงได้ตั้งชื่อบ้านว่า บ้านห้วยอาลัย จนถึงปัจจุบันสภาพทั่วไปเป็นพื้นที่ภูเขา มีความลาดชัน พื้นที่บริเวณนี้มีความอุดมสมบูรณ์และตั้งอยู่ริมห้วยธรรมชาติชื่อว่า “ห้วยอาลัย” ชาวบ้านมาจับจองพื้นที่ป่าทำไร่ – ทำสวนและปลูกกระท่อมตาม สวน – ไร่ – นา ใกล้กับลำห้วยและพื้นที่ ไร่ - นา - สวน เพื่อดูแลผลผลิตของตนนานเข้ามีการขยายครัวเรือนมากขึ้น จึงมีการแบ่งการปกครองออกมาเป็นหมู่บ้าน “ห้วยอาลัย” ตามชื่อลำห้วยตั้งแต่นั้นมา
ลักษณะที่ตั้งของหมู่บ้าน
บ้านห้วยอาลัย หมู่ที่ 3 ตำบลชมเจริญ ตั้งอยู่ที่ทางทิศตะวันตกของอำเภอปากชม ห่างจากอำเภอปากชมประมาณ 30 กิโลเมตร ห่างจากจังหวัดเลย ประมาณ 60 กิโลเมตร ตามถนนสายบ้านธาตุ – ปากชม พื้นที่ของหมู่บ้านทั้งหมด ประมาณ 12,745 ไร่จำนวนหลังคาเรือน ทั้งหมด..175..หลังคาเรือน ประชากร..995..คน แยกเป็น ชาย..445.คน หญิง..550..คน
อาณาเขตติดต่อ
ทิศเหนือ ติดกับบ้านแก่งปลาปก หมู่ที่ 5ตำบลชมเจริญ อำเภอปากชม
ทิศใต้ ติดกับบ้านชมน้อย หมู่ที่ 2ตำบลชมเจริญ อำเภอปากชม
ทิศตะวันออก ติดกับบ้านเชียงกลม หมู่ที่ 1ตำบลเชียงกลม อำเภอปากชม
ทิศตะวันตก ติดกับบ้านท่าบม ตำบลเขาแก้วอำเภอเชียงคาน
ลักษณะภูมิประเทศ
เป็นพื้นที่ราบภูเขา และลาดชันตามไหล่เขาและริมห้วย ประมาณ 80% ของพื้นที่
การใช้ประโยชน์ของพื้นที่
- ที่อาศัย ประมาณ 550 ไร่
- ที่ทำการเกษตร ประมาณ 6,500 ไร่
- ที่สาธารณะหมู่บ้าน ประมาณ 5,695 ไร่
การประกอบอาชีพของราษฎรในหมู่บ้าน
ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพ เกษตรกรรม เช่น ปลูกข้าวโพดเลี้ยงสัตว์, ข้าว, ยางพารา, ลำไย, ลิ้นจี่ เป็นต้น
การเลี้ยงสัตว์
เลี้ยงวัว, หมู, เป็ด, ไก่, ปลาาฯ
ผู้นำชุมชน
1. นายพรหมมา โนนศรีภักดี (อดีตผู้ใหญ่บ้าน)
2. นายอำไพร บุตรโคตร (อดีตผู้ใหญ่บ้าน)
3. นายบุญมี แก้วแสนทิพย์ (อดีตผู้ใหญ่บ้าน)
4. นายองอาจ ชัยยะ (อดีตผู้ใหญ่บ้าน)
5. นายประเสริฐ พรึกษา (อดีตผู้ใหญ่บ้าน)
6. นายองอาจ ชัยยะ (อดีตผู้ใหญ่บ้าน)
7. นายบุญทัน ไชยแสง ผู้ใหญ่บ่านคนปัจจุบัน
ประเพณี / วัฒนธรรม
มีบุญประจำปี ตามเทศกาลของชาวอีสาน หรือ ฮีตสิบสอง ครองสิบสี่
ภูมิปัญญาชาวบ้าน
เครื่องจักรสาน เช่น หวด, ตะกร้า, เข่งฯ กลุ่มชุมชนบ้านห้วยอาลัยหมู่ที่ 3 การทำไม้กวาดจากทางมะพร้าว กลุ่มชุมชนบ้านห้วยอาลัย
แหล่งเรียนรู้
กลุ่มดอกไม้ประดิษฐ์แม่บ้าน บ้านห้วยอาลัย
การทอผ้าพื้นเมือง (ผ้าฝ้าย)
ข้อมูลจาก ประวัติศาสตร์หมู่บ้านและชุมชนในจังหวัดเลย อำเภอปากชม โดย กศน.อำเภอปากชม จังหวัดเลย โครงการหนังสือสามัญประจำบ้าน สำนักงาน กศน. จังหวัดเลย พ.ศ.2553